Sperm DNA testi kimlere istenir ?
- Prof.Dr.Birol Vural

- 20 Şub 2020
- 2 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 23 Ağu
Sperm FISH Testi
Normal bir erkekte kromozomal olarak anormal sperm oranı oldukça düşüktür. Ancak infertilitesi olanlarda bu oran artmaktadır. Özellikle nedeni açıklanamayan infertilite varlığı, tekrarlayan tüp bebek başarısızlığı, tekrarlayan gebelik kayıpları,anormal spermiogram sonuçları veya düşüklerde kromozomal anomalili fetus olması durumlarında Sperm FISH testi istenebilir.
Sperm DNA Hasarı Tayini Nedir?
Normal erkeklerde %8 oranında Sperm DNA hasarı olabilir. Sperm DNA hasarı olanlarda, aşılama tedavisi başarısızlığı ve IVF yapılanlarda ise embryo gelişim bozukluğu daha fazla görülür. Kimlere istenebilir ? : nedeni açıklanamayan infertilite varlığı, tekrarlayan tüp bebek başarısızlığı, tekrarlayan gebelik kayıpları, IVF’de embriyo gelişiminde sorun yaşanması
Kısırlık (infertilite) araştırmalarında en sık kullanılan yöntem semen analizidir. Bu test ile sperm sayısı, hareketliliği ve morfolojisi değerlendirilir. Ancak bazen sperm sayısı ve görünümü normal olsa bile çiftler çocuk sahibi olamayabilir. İşte bu noktada sperm DNA testi devreye girer.
Sperm DNA testi, spermin genetik materyalini inceleyerek DNA kırıkları (fragmentasyonu) olup olmadığını gösterir. Sperm hücresindeki DNA bütünlüğü, sağlıklı embriyo gelişimi ve gebeliğin devamı için son derece önemlidir.
Sperm DNA Testi Neden Yapılır? Klasik semen analizi spermin dış görünümünü ve hareketini değerlendirir.
Ancak sperm DNA’sının iç yapısındaki hasarı göstermez.
DNA hasarı olan spermler döllenmeye katkıda bulunsa bile gebelik oluşmayabilir veya düşükle sonuçlanabilir.
Bu nedenle sperm DNA testi, özellikle tekrarlayan tüp bebek başarısızlıklarında veya tekrarlayan düşüklerde büyük önem taşır.
Sperm DNA Testi Endikasyonları
Tekrarlayan tüp bebek (IVF / ICSI) başarısızlığı yaşayan çiftler
Açıklanamayan kısırlık durumlarında
Tekrarlayan düşük öyküsü olan çiftler
40 yaş üstü erkeklerde
Sigara, alkol, obezite gibi risk faktörleri olan erkeklerde
Varikosel tanısı konmuş erkeklerde
Radyasyon veya kimyasal maddeye maruz kalmış kişilerde
Şiddetli enfeksiyon öyküsü olan erkeklerde
Sperm DNA Testi Nasıl Yapılır? Test için normal semen örneği alınır.
Laboratuvarda özel tekniklerle sperm DNA’sındaki kırık oranı ölçülür.
Kullanılan yöntemler arasında TUNEL, SCSA (Sperm Chromatin Structure Assay), Comet Assay gibi yöntemler bulunur.
Sonuç, DNA fragmantasyon oranı (DFI) şeklinde raporlanır.
%15’in altı → Normal
%15–30 arası → Orta düzeyde hasar
%30’un üzeri → Yüksek DNA hasarı
Sperm DNA Hasarının Nedenleri
Yaş: İleri yaş erkeklerde DNA hasarı daha sık görülür.
Sigara ve alkol: Toksik etkiler DNA bütünlüğünü bozar.
Obezite: Oksidatif stres artışı nedeniyle DNA hasarı gelişebilir.
Varikosel: Testislerdeki damar genişlemesi spermin DNA yapısını olumsuz etkiler.
Enfeksiyonlar: Özellikle cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar DNA hasarına yol açabilir.
Çevresel faktörler: Radyasyon, kimyasal maddeler, yüksek sıcaklık (sauna, hamam, dar kıyafet) spermi etkiler.
Sperm DNA Testi Sonuçları Ne Anlama Gelir?
DNA hasarı düşükse → Gebelik şansı daha yüksektir.
DNA hasarı yüksekse → Döllenme gerçekleşse bile embriyo gelişimi zayıf olabilir, düşük riski artar.
Bu durumda yaşam tarzı değişiklikleri, antioksidan tedaviler, varikosel ameliyatı veya doğrudan testisten sperm elde etme yöntemleri (TESE, Mikro TESE) tercih edilebilir.
Tüp Bebek Tedavisinde Sperm DNA Testinin Önemi DNA hasarı yüksek spermler kullanıldığında tüp bebek başarı şansı azalır.
Embriyo tutunma ve gebelik oranları düşer.
Bu nedenle DNA hasarı saptanan hastalarda daha ileri tedavi stratejileri uygulanır.
Örneğin Mikro TESE ile testisten alınan spermler, ejakülat spermlerine göre daha düşük DNA hasarı taşır ve başarı oranını artırabilir.
Sonuç
Sperm DNA testi, kısırlık araştırmalarında özellikle tekrarlayan başarısızlık veya düşük öyküsü olan çiftler için son derece önemli bir testtir. Spermin sadece sayısı ve görünümü değil, DNA yapısının da sağlıklı olması gerekir. Çocuk sahibi olma yolculuğunda bu test sayesinde daha doğru tedavi planları yapılabilir.
SEO Etiket Önerileri






Yorumlar